Leiderschap in duurzaamheid: de kunst van beïnvloeden
Wat hebben leiderschap en duurzaamheid met elkaar te maken? Alles. Tijdens het laatste event van Stichting Positieve Impact – met als thema De toekomst van duurzaamheid – doken we met een groep duurzaamheidsprofessionals de diepte in.
De transitie naar een duurzame samenleving vraagt namelijk om méér dan alleen goede bedoelingen. Het vraagt om visie, pragmatisme en vooral: het vermogen om anderen mee te krijgen. Oftewel: beïnvloeden.
De psychologie van duurzame actie
Peter nam ons mee in zijn e-book Impact Skills Leiderschap in duurzaamheid), waarin hij met een optimistische bril kijkt naar wat er nodig is om de duurzame transitie te versnellen. De take away: mensen komen pas écht in beweging als ze de urgentie voelen én handelingsperspectief hebben. Daarbij helpt een positieve, pragmatische houding, de spreekwoordelijke stip op de horizon en het effectief toepassen van vaardigheden.
Welke vaardigheden nodig zijn? De groep noemde communicatiekracht, verbinden vermogen, overtuigingskracht, motiveren, luisteren, coachen en storytelling. Stuk voor stuk vaardigheden waarmee je niet alleen zélf in actie komt, maar ook anderen meeneemt.
En precies daarbij stonden we het tweede deel van de workshop stil.
Dit model laat zien dat verhalen aan de basis liggen van hoe wij onze systemen inrichten. Vervolgens bepalen onze systemen ons gedrag met alle gevolgen van dien. Met verhalen kunnen we dus ons gedrag beïnvloeden, gedrag dat kan bijdragen aan positieve impact.
Beïnvloeden: een kwestie van schakelen
In het tweede deel van de workshop doken we in het vakmanschap van beïnvloeden. Want of je nu een collega, een leidinggevende of een externe partner wil meekrijgen: jouw gedrag en stijl maken het verschil.
We gebruikten hiervoor de vier beïnvloedingsstrategieën, elk met hun eigen kracht en valkuilen:
1. Verbinden
Richt je op de ander. Stel vragen, luister, toon begrip en parkeer je eigen oordeel. Deze aanpak helpt bij het opbouwen van vertrouwen, het ophalen van informatie of het omgaan met weerstand.
Let op: het risico is dat je je eigen standpunt verliest of té meegaand wordt.
2. Enthousiasmeren
Gebruik energie, beelden en gezamenlijke doelen om anderen mee te krijgen. Denk in “wij” en “ons” en laat je passie spreken.
Let op: deze stijl is inspirerend, maar moet uiteindelijk wel tot actie leiden en niet blijven hangen in ideeën.
3. Argumenteren
Presenteer je voorstel op basis van feiten, logica en data. Wees helder en onderbouwd. Dit werkt goed als je op zoek bent naar de beste inhoudelijke oplossing.
Let op: deze stijl is rationeel, maar mist soms gevoel of snelheid in besluitvorming.
4. Dirigeren
Neem de leiding, stel kaders en communiceer duidelijk wat er moet gebeuren. Deze stijl werkt als je moet opkomen voor belangrijke waarden of bedrijfsbelangen.
Let op: dit kan weerstand oproepen als het niet zorgvuldig gebeurt.
De kunst? Niet kiezen voor één vaste stijl, maar leren schakelen. Bewust, afhankelijk van je doel en je gesprekspartner. Zoals één van de deelnemers mooi zei:
“Ik werd me ervan bewust dat ik zelf het gesprek kan sturen op basis van deze vier strategieën.”
En nu? Wat ga jij morgen anders doen?
Aan het einde van de workshop vroegen we: wat ga jij morgen anders doen? De antwoorden waren inspirerend in hun eenvoud en eerlijkheid:
“Ik wil vaker beginnen met verbinden, in plaats van meteen te overtuigen.”
“Enthousiasme werkt – dat ga ik bewuster inzetten.”
“Meer beïnvloeden afgestemd op de ontvanger, niet vanuit mijn eigen reflex.”
Tot slot: de uitnodiging
Duurzaam leiderschap vraagt dus niet alleen om idealen, maar ook om invloed. Om te kunnen schakelen tussen zachtheid en scherpte. Tussen luisteren en sturen. Tussen inspireren en doorpakken.
En jij? Welke invloed heb jij op jouw stakeholders?
Welke beïnvloedingsstijl gebruik jij het meest? En wat zou je eens anders willen proberen?