Dit is Liza.
Liza Meuldijk weet als geen ander hoe je omgaat met weerstand – een veelvoorkomend obstakel in de duurzame transitie. Liza is 39 jaar oud, werkt al tien jaar bij ons bedrijf en is trainer bij We Are Robin. Ze woont samen met Thomas, en hun twee kinderen, Loes en Otto. In haar vrije tijd wordt ze het liefst omringt door muziek, lieve mensen en thais eten. Als trainer heeft Liza het vermogen ontwikkeld om weerstand in trainingen niet alleen te herkennen maar ook te doorbreken.
Ze weet als geen ander dat het soms uitdagend kan zijn om mensen die sceptisch zijn of al veel ervaring hebben, toch een leerzame ervaring te geven. Vandaag deelt ze haar ervaringen en geeft vijf tips om ook jou te helpen weerstand te doorbreken en mensen mee te krijgen in de veranderingen die nodig zijn voor een duurzame toekomst.
Liza, wat leerde je in je eerste ervaringen met weerstand tijdens een training?
Liza: “Toen ik net begon met trainen, voelde ik meteen spanning toen er iemand met weerstand in de ruimte zat. Je ziet vaak signalen zoals iemand die met armen over elkaar zit en weinig enthousiast reageert. Mijn eerste instinct was altijd om die persoon koste wat kost te overtuigen. Dat zette me echter in een soort ‘overhaalmodus’ waarin ik super hard werkte om die ene persoon aan boord te krijgen – vaak zonder resultaat. Nu weet ik dat dit niet de manier is. Je kunt mensen niet dwingen om te leren, en die druk loslaten was voor mij de eerste stap naar succesvol omgaan met weerstand.”
Veel ervaringen volgde, en op basis hiervan geeft Liza 5 tips:
Tip 1: Laat het overtuigen los en ga naast iemand staan
“In plaats van meteen in overtuigingsmodus te schieten, probeer ik nu echt naast iemand te gaan staan en de weerstand te begrijpen,” zegt Liza. “Als iemand bijvoorbeeld zegt: ‘Ik moest hier verplicht heen,’ dan stel ik vragen als: ‘Hoe is het om hier nu te zijn?’ of ‘Wat heb je nodig om toch een leerzame sessie te hebben?’ Door die open houding merk ik vaak dat mensen zich meer begrepen voelen en al wat ontdooien.”
Tip 2: Respecteer dat iedereen eigenaar is van zijn eigen leerproces
Liza benadrukt dat iedere deelnemer eigenaar is van zijn eigen leerproces. “Mijn rol is om te faciliteren, maar de keuze om te leren ligt bij hen. Dit betekent ook dat ik het programma soms even moet aanpassen. Soms gaat dat zo ver als een moment pauzeren om een vraag te stellen, maar ook te benoemen als iemand het groepsproces verstoort. Het kan ook iets kleins zijn, zoals even een telefoontje plegen tijdens de pauze wanneer iemand heeft aangegeven dat hij of zij erg druk is, maar die ruimte voor iemand maken doet vaak wonderen. Het is belangrijk om het hier wel binnen de kaders te houden. Iemand laten vertrekken gaat voor mij te ver, maar dat is gelukkig ook nog nooit nodig geweest.”
Tip 3: Wees empathisch en stel goede vragen
Liza: “Empathie en de juiste vragen stellen helpen enorm. Soms hebben mensen weerstand omdat ze het simpelweg druk hebben, of omdat ze al veel trainingen hebben gevolgd. Door vragen te stellen zoals: ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat je hier toch iets aan hebt vandaag?’ kom je vaak tot oplossingen. Voor duurzaamheidsexperts kan dit ook werken door vragen te stellen als: ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze verandering werkbaar is voor jou?’ Deze aanpak kan veel verschil maken in hoe veranderingen ontvangen worden.”
Tip 4: Onderzoek situaties als iemand niet weet wat hem of haar kan helpen
Als iemand geen idee heeft wat kan helpen, helpt Liza om te zoeken naar herkenbare situaties. “Vraag bijvoorbeeld naar een situatie waarin ze vastliepen.” Iemand die al bekend is met feedback geven, kan vaak wel een situatie bedenken waarin feedback niet goed werd ontvangen. Zo kom je dichter bij een leervraag en geef je mensen de ruimte om te reflecteren op wat ze echt nodig hebben. “Zo’n aanpak haalt vaak veel ruis weg en maakt de weg vrij om samen een stap vooruit te zetten.”
Tip 5: Begrijp jouw invloed – focus op wat binnen jouw bereik ligt
Liza hanteert de theorie van de Cirkel van Invloed: je kunt invloed uitoefenen op je eigen houding, aanpak en de vragen die je stelt, maar je kunt niet bepalen hoe de ander reageert. Deze theorie helpt Liza om ontspannen te blijven als ze weerstand voelt. Ze legt uit: “Je hebt alleen controle over je eigen gedrag. Door goede vragen te stellen, geef je jezelf en de ander ruimte om een stap vooruit te zetten. Stel geen vragen die tot een ‘nee’ kunnen leiden, zoals: ‘Wil je hier wel zijn?’ Maar vraag bijvoorbeeld: ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het ook voor jou waardevol wordt?’ Zo werk je altijd constructief met wat binnen jouw invloed ligt.”
Weerstand blijft uitdagend, ook voor Liza.
Hoewel Liza inmiddels heel vaardig is in omgaan met weerstand, blijven er ook voor haar momenten waarin het uitdagend is om dit goed aan te pakken. “Er zijn altijd zoveel manieren waarop je kunt vragen en reageren; dat maakt het complex en soms vermoeiend.” Er is namelijk geen vaste route die altijd werkt. Het vereist een breed arsenaal aan communicatieve vaardigheden – onze Green Skills. “Door hier continu aan te werken, word je steeds beter in het begeleiden van verandering en het omarmen van weerstand.”
